Overgangstermijnen decentrale instrumenten Omgevingswet

De Omgevingswet treedt op 1 januari 2024 in werking. Inmiddels zijn ook de overgangstermijnen voor de decentrale instrumenten bepaald. Dit geeft duidelijkheid over wanneer het nieuwe omgevingsplan, de omgevingsvisie en de waterschapsverordening gereed moeten zijn. De duur van overgangstermijnen is in overleg met de bestuurlijke koepels bepaald.

De waterschapsverordening – 1 januari 2026

Voor de waterschapsverordening is de datum van 1 januari 2026 afgesproken. Uiterlijk op die datum moeten de waterschappen de nieuwe waterschapsverordening overeenkomstig met de Omgevingswet hebben vastgesteld. De waterschappen geven aan dat dit voor hen haalbaar is.

De omgevingsvisie – 1 januari 2027

Voor de gemeentelijke omgevingsvisie is bepaald dat deze uiterlijk op 1 januari 2027 moet zijn vastgesteld. Daarbij is aangesloten bij het termijn van 3 jaar, die in de invoeringswetgeving is aangekondigd.

Het omgevingsplan – 1 januari 2032

Voor het gemeentelijk omgevingsplan is, op verzoek van de gemeenten, gekozen voor 1 januari 2032. Daarbij wordt uitgegaan van een transitietermijn van 8 jaar. Dat is een haalbaar termijn voor gemeenten om tot een gefaseerde ombouw te komen van bestemmingsplannen en andere ruimtelijke planfiguren en lokale verordeningen naar het nieuwe deel van het omgevingsplan. Het termijn van 8 jaar geeft naar verwachting voldoende tijd voor participatiemogelijkheden en het voorzien in politiek gevoelige kwesties en discussiepunten. Veel gemeenten zijn al met de voorbereidingen gestart.

Overige instrumenten

Voor de provinciale omgevingsvisies, de omgevingsverordeningen, de nationale omgevingsvisie, de algemene maatregelen van bestuur en de ministeriële regeling is geen overgangstermijn nodig. Deze instrumenten van de provincies en het Rijk zijn of zullen nog worden vastgesteld voor inwerkingtreding. Zo treden zij gelijktijdig met de Omgevingswet in werking.

Monitoring voortgang omgevingsplannen

Het omzetten van alle huidige plannen naar één samenhangend omgevingsplan is voor gemeenten een forse klus. De voortgang wordt daarom jaarlijks gemonitord. Na 3 jaar wordt, mede in afstemming met de VNG, bezien of het nodig is om de datum van het einde van de transitietermijn te heroverwegen. Ook wordt dan bekeken in hoeverre aanvullende actie, bijvoorbeeld in de vorm van extra ondersteuning, nodig is.